Miejskie Przedszkole Publiczne nr 4
w Bolesławcu

                   

                       59-700 Bolesławiec

        ul. Sądowa 9

                         Tel: (75) 612 13 06 

mpp4@boleslawiec.eu

Ustawienia

Wyszukiwarka

Charakterystyka rozwojowa dzieci pięcioletnich !!!

Dojrzałość fizyczna i motoryczna.

 

Każde dziecko rozwija się w innym tempie, każde jest indywidualnością. Dzieci 5-letnie mają wyraźnie zwiększoną potrzebę ruchu. Spostrzega się celowość ruchów i odpowiednie przystosowanie do rodzaju wykonywanego ruchunp.: zbieganie po płaszczyźnie pochyłej, doganianie…itp.

 

Pięciolatkom można stawiać duże wymagania, gdyż obserwuje się u nich zwiększenie sprawności koordynacyjnej, pamięci ruchowej i zdolności koncentracji uwagi.

Rozwój fizyczny w zakresie dużej motoryki pokazuje jak 5-latek jest dzieckiem bardzo ruchliwym – biega, skacze, wspina się na drabinki, przelotnie. Dzieciom tym można stawiać dość duże wymagania, gdyż mają na tyle rozwiniętą koordynację ruchów i koordynację wzrokowo-ruchową oraz poczucie równowagi, że podejmują różne czynności.

Próbują nauczyć się jeździć na rowerze na dwóch kołach.

5-latek potrafi:

- zwinnie i szybko biegać,

- umie skakać na jednej nodze w miejscu,

- skakać na dwóch nogach przed siebie,

- potrafi iść po krawężniku stopa za stopą, zachowując równowagę, przejść – nie wypadając z trasy, po wąskiej dróżce wyznaczonej kredą liniami, szarfami, skakankami itp.; może utrzymać równowagę przy pomocy rąk;

- wchodzić sprawnie po schodach, naprzemiennie stawiając nogi, nie trzymając się poręczy,

- jeździć na rowerze.

Rozwój ruchowy jest m.in. efektem zabaw ruchowych organizowanych w przedszkolu. Dziecko, biorąc aktywny udział w tych zabawach uczy się również zasad prawidłowości i uczy się zwracać uwagę na inne dzieci.

Większość zabaw ruchowych wspomaga orientację przestrzenną. Dzieci przez własny wysiłek uczą się i zapamiętują ważne dla tej orientacji słowa: pod, nad, za, w górze, w dole, przed, z lewej, obok…itp.

Oprócz dzieci rozwijających się prawidłowo pod względem ruchowym oraz wyróżniających się wyjątkową fizyczną sprawnością można spotkać dzieci o ruchach niezręcznych. W procesie ich rozwoju ruchowego można zaobserwować różnego typu zaburzenia. Zaburzenia te można zaobserwować podczas czynności codziennych, zabawowych, sportowych oraz zajęć ruchowych.
Są to:

- mała aktywność ruchowa,

- trudności utrzymania równowagi przy staniu i skakaniu na jednej nodze,

- unikanie zabaw ruchowych,

- zakłócenia koordynacji wzrokowo-ruchowej w zabawach i zadaniach w których ruch odbywa się pod kontrolą wzroku np.: rzut piłką, gra w klasy…,

- niezręczne chodzenie po schodach, są bojaźliwe,

- niezręczność w zabawach z piłką ( nie potrafią łapać, rzucać, kopać ),

- trudności w opanowaniu jazdy na rowerze lub łyżwach czy nartach.

Kłopoty obserwuje się także podczas rysowania i ćwiczeń grafomotorycznych. Dzieci te szybko się zniechęcają, niekończą pracy, mają trudności z koncentracją.

 

Rozwój ruchowymała motoryka ( ruchy rąk ) jest bardzo ważna w pracy szkolnej dziecka, zwłaszcza  w początkowym okresie kształcenia. W okresie przedszkolnym następuje dalszy rozwój i doskonalenie ruchów, co wpływa na samodzielność i zaradność dziecka.

W trakcie rozwoju dziecko najpierw wykonuje duże ruchy, a dopiero potem nabiera umiejętność wykonywania drobnych ruchów manipulacyjnych ( np.: lepienie, rysowanie, pisanie… ).

Te duże – to ruchy związane z czynnościami samoobsługowymi np.: samodzielne jedzenie, rozbieranie się, ubieranie

oraz czynności higieniczne.

 

5-latek potrafi ( w zakresie czynności samoobsługowych ):

- samodzielnie się ubrać i rozebrać,

- samodzielnie je łyżką, widelcem,

- potrafi umyć i wytrzeć ręce, buzię – ale te ruchy nie są płynne tylko sztywne,

- myje zęby pod kontrolą, czesze włosy,

- samodzielnie korzysta z toalety.

 

5-latek potrafi ( w zakresie sprawności rąk ):

- nawlekać korale ( zwykłe, plastikowe, jarzębiny…itp. ) na żyłkę,

- sprawnie łączyć różnego typu klocki i budować z nich proste budowle,

- wylepiać z plasteliny, ciastoliny czy modeliny narysowane kontury, lepić proste kształty przestrzenne,

- przecinać nożyczkami papier, ciąć po linii.

 

5-latek potrafi ( w zakresie czynności grafomotorycznych ):

- prawidłowo trzymać ołówek w trakcie rysowania,

- rysować linie pionowe, poziome, ukośne,

- odwzorowywać koło, krzyżyk, trójkąt,

- odwzorowywać szlaczki,

- kolorować różne obrazki, wypełniać kolorem kontury,

- rysować rysunek zgodny z podanym tematem. Narysowane postacie mają podstawowe części ciała, występują elementy krajobrazu;

- malować kredkami, farbami, używając pędzla, patyka i innych przyborów,

- używać prostych narzędzi podczas majsterkowania,

- tworzyć kompozycje z różnorodnych materiałów np.: przyrodniczych.

Dziecko mające trudności w zakresie motoryki małej podczas codziennych czynności przejawia:

- duże trudności w wykonywaniu prostych zadań; jest mało samodzielne, codzienne czynności wykonuje wolno  i niezręcznie,

- trudności w budowaniu z klocków, słabo łączy je w całość,

- psucie i niszczenie zabawek oraz przedmiotów codziennego użytku,

- niechęć do wycinania nożyczkami,

- trudności z zapinaniem guzików, wiązaniem sznurowadeł, ubieraniem.

Dzieciom z zaburzeniami w zakresie motoryki należy organizować wiele zabaw i zajęć ruchowych rozwijających równowagę, koordynację ruchów rąk, nóg, zdolność do wykonywania ruchów szybkich, precyzję ruchów i zdolność

koncentrowania się na czynnościach zadanych.

 

Dojrzałość umysłowa ( poznawcza )

O umysłowej gotowości do nauki świadczy poziom aktywności poznawczej dziecka oraz jego zainteresowanie wiedzą.

Dziecko umysłowo dojrzałe do nauki szkolnej jest zainteresowane pisaniem, czytaniem i liczeniem oraz dobrze się

orientuje w najbliższym otoczeniu i środowisku.

Dziecko potrafi uważnie i ze zrozumieniem słuchać tego co mówi nauczycielka, rozumie i poprawnie realizuje jej polecenia. Podstawą rozszerzenia orientacji dziecka w świecie jest rozwój jego procesów poznawczych, rozwój

spostrzeżeń, myślenia, mowy, pamięci i uwagi.

 

a) Percepcja wzrokowa 5-latka.

- spostrzega jeszcze dość chaotycznie, w sposób nieuporządkowany, przypadkowy. Na obrazkach widzi do kilkunastu elementów,

- na obrazkach spostrzega do kilkunastu elementów oraz niektóre czynności. Nie spostrzega jeszcze zależności między elementami ilustracji. Mówi np.: „Rower jedzie” a nie „Rower jedzie po ulicy.”,

- spostrzega od 5 do 8 różnic między podobnymi obrazkami,

- spostrzega podstawowe części ciała człowieka ( części zwierząt, mebli…itp. ),

- spostrzega w sposób na tyle analityczno-syntetyczny, że potrafi różnicować kształty liter drukowanych, cyfr

  ( niekiedy myli ich ukierunkowanie ), kształty podstawowych figur geometrycznych, potrafi budować proste budowle wg załączonego wzoru; złożyć z elementów jakieś znane zwierzę, lalę itp., układać proste puzzle.

 

b) Percepcja słuchowa 5-latka.

- rozumie czytany tekst – lubi słuchać, kiedy się czyta,

- w wyuczonym wierszu odtwarza rymy,

- potrafi podzielić ( po ćwiczeniach ) zdanie 3-4 wyrazowe na wyrazy ( jeszcze bez spójników i przyimków ),

- potrafi podzielić wyraz na 2-3 sylaby,

- wydziela głoski w nagłosie,

- potrafi pokazać na obrazkach lub w otoczeniu przedmioty, których nazwa zaczyna się na podaną głoskę,

- potrafi tworzyć proste rymy,

- odtwarza proste rytmy.

 

c) Myślenie 5-latka.

W okresie przedszkolnym kształtuje się myślenie przedoperacyjne i dziecko myśli konkretno-wyobrażeniowo,

pochopnie i intuicyjnie;

- pięciolatek ma duże trudności z przyswojeniem informacji dotyczących: przestrzeni, czasu ( pory dnia, dni tygodnia,

  pojęcia: wczoraj, dziś, jutro ), ale zna i różnicuje pory roku,

- potrafi porównywać pod kątem różnic ( zwykle skupia się na barwie, wielkości i czynnościach ),

- potrafi porównywać pod kątem podobieństw,

- potrafi klasyfikować ze względu na dwa , trzy kryteria,

- definiuje, biorąc pod uwagę funkcje ( np.: piłka jest do grania…itp. ), rzadko opisuje definiowaną rzecz,

- myśli często w sposób skojarzeniowy,

- przelicza zbiór składający się z około 10 elementów – ostatni liczebnik odnosząc do wielkości zbioru,

- liczy na konkretach podając wynik,

- potrafi na polecenie dokładać ( dodawać ) i zabierać ( odejmować ) elementy zbioru,

- rozumie pojęcia: więcej, mniej, tyle samo, ile,

- rozpoznaje podstawowe figury geometryczne i jest osłuchany z ich nazwami.

 

d) Mowa 5-latka.

Mowa służy do porozumiewania się. Pełni funkcję komunikacyjną zarówno z dorosłymi jak i z dziećmi. Kształtowanie

się mowy dziecka ma ścisły związek z jego rozwojem społeczno-emocjonalnym. Częste kontakty werbalne  z otoczeniem wzbogacają słownictwo, uczą prawidłowych zasad gramatycznych.

W wieku 4-5 lat zarówno słownik bierny ( rozumienie słów ), jak i czynny ( posługiwanie się słowami ) dziecka znacznie zwiększa się i jest uwarunkowany kulturowo. Dzieci, którym czyta się książeczki i rozmawia się o nich, znają znacznie więcej słów niż bierni słuchacze, a zupełnie nie ma porównania z tymi dziećmi, dziećmi którymi mało się w domu rozmawia i wcale nie czyta książek i nie opowiada bajek.

W zakresie mowy 5-latek:

- prawidłowo wymawia głoski,

- nazywa przedmioty, czynności, sytuacje, potrafi je opisać przy pomocy przymiotników,

- wypowiada się zdaniami, potrafi przedstawić przebieg zdarzenia, opisać co się stało, dlaczego płacze, cieszy się…itp.

- rozumie treść poleceń, rozumie podstawowe pojęcia dotyczące sytuacji w domu, w przedszkolu,

- pyta się o nieznane słowa, chce je zrozumieć.

 

Dojrzałość emocjonalna.

Rozwój emocjonalny jest istotnym elementem rozwoju osobowości dziecka. Dzieci poznają emocje głównie podczas kontaktów z innymi ludźmi. Bliskie relacje osobiste tworzą więź emocjonalną pełną miłości lub nienawiści, dumy lub wstydu, smutku lub radości. Wszystkiemu co się robi towarzyszą emocje
( pozytywne, które wywołują chęć powtórzenia sytuacji, oraz negatywne – powodujące chęć unikania sytuacji ).

Człowiek dorosły kieruje się nie tylko emocjami, ale też rozumem, doświadczeniem i przewiduje konsekwencje poczynań. Natomiast działania dzieci zdominowane są przez emocje. Dzieci chcą robić tylko to, co jest dla nich przyjemne. Bronią się przed tym, co uważają za przykre. Nie potrafią jeszcze logicznie myśleć; nie mają doświadczeń i nie przewidują konsekwencji działań.

 

Emocje 5-latka są:

- silne, gwałtowne,

- zwykle krótkotrwałe,

- zmienne – łatwo płacz przechodzi w śmiech i odwrotnie,

- spontaniczne – dziecko nie panuje nad ekspresją emocji.

 

5-latek zaczyna:

- rozumieć, że rodzice przyjdą po nie do przedszkola,

- liczyć się z rówieśnikami i chcąc się z nimi bawić coraz rzadziej obraża się, złości, płacze,

- przewidywać reakcje dorosłych na skutki swej działalności – zaczyna zależeć mu na pochwale, stara się więc skończyć rozpoczętą pracę,

- próbować pokonywać trudności, o ile nie przerastają znacznie jego możliwości.

 

Dojrzałość społeczna.

Przedszkole zaspokaja potrzebę kontaktów z rówieśnikami. Dzieci wspólnie bawią się, w zabawie zaczynają naśladować swoje zachowania, rozwijają mowę, zdobywają informacje, umiejętności.

Dzieci uczą się więc współdziałania, współpracy, rozwiązywania konfliktów. Powoli zaczynają czuć się członkami grupy.

W zakresie rozwoju społecznego 5-latek:

- próbuje bawić się zgodnie z innymi, bez ciągłych konfliktów, bójek, skarg,

- rzadziej obraża się, złości, płacze, rzadziej odchodzi od grupy,

- bawi się w grupie, jest zapraszany przez inne dzieci do wspólnej zabawy,

- zaczyna przejmować się uczuciami innych dzieci – pociesza, pomaga, okazuje współczucie, ale jeszcze tak jak inni

  dokucza,

- mniej skarży, czasami potrafi bez interwencji dorosłego przeprosić inne dziecko,

- zaczyna stosować się do poleceń skierowanych przez nauczycielkę do całej grupy.

  • Opracowanie MEN 2013